Działalność oriońska w Polsce rozpoczęła się w 1923 roku w Zduńskiej Woli wraz z przybyciem do naszego kraju z Włoch ks. Aleksandra Chwiłowicza, który otrzymał od samego założyciela ks. Alojzego Orione dokument upoważniający do podjęcia działalności Zgromadzenia w Polsce. Sama inicjatywa zrodziła się w sercu ks. Orione, który szczególną życzliwością i miłością otaczał Polskę i który dla tych celów pragnął mieć w swoim zgromadzeniu Polaków. Swój cel szybko osiągnął.

W roku 1923 ks. Chwiłowicz postarał się o zatwierdzenie statutu Małego Dzieła w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Następnie rok później nabył posesję z piętrowym domem (karczmą), który nazwał Domem Misyjnym a następnie w latach 1924 – 1928 rozbudował, zakładając kolegium.

Ks. Alojzy Orione przysłał mu do pomocy w 1924 roku, ks. Roberta Szulczewskiego i ks. Ludwika Szczygła a następnie rok później ks. Błażeja Marabotto jako swojego osobistego przedstawiciela, który najpierw organizował formację zakonną a w 1928 roku (po wyjeździe ks. Chwiłowicza do USA) przejął całość zarządu.

Od 1925 roku przy Domu Misyjnym istniało studium filozoficzne, natomiast na studia teologiczne kleryków wysyłano do Tortony (północne Włochy). W 1930 roku wskutek napływu powołań z Kolegium i spoza tej instytucji, ks. Marabotto otworzył w Domu Misyjnym nowicjat, natomiast w 1932 roku Kolegium przybrało nazwę Niższego Seminarium Duchownego, chociaż to nie zmieniło profilu zakładu, który nadal był prowadzony jako szkoła z myślą o powołaniach do Zgromadzenia.

Wiceprowincja

W latach 1928 – 1936 Zgromadzenie rozwinęło się terytorialnie: o parafię we Włocławku, internat w Kaliszu (obecnie Zakład Wychowawczy im. św. Alojzego Orione) oraz Kolonię Rolniczą (obecnie Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych) w Izbicy Kujawskiej. Rozszerzyło się również liczbowo, albowiem w latach 1925 – 1936 we Włoszech zostało na kapłanów wyświęconych 17 kleryków, wysłanych uprzednio na teologię. Wzrosła również liczba kleryków i braci koadiutorów przychodzących od 1930 roku dość licznie do nowicjatu. W 1936 roku została utworzona wiceprowincja, której przełożonym z tytułem inspektora został ks. Józef Nowicki.

Następne 4 lata przyniosły kolejny rozwój placówek: w Warszawie Izby Rzemieślnicze – obecnie Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy oraz w Łaźniewie k. Błonia – Sierociniec.

Prowincja

W 1949 roku na I Kapitule Generalnej została utworzona Prowincja Św. Stanisława Kostki (przemianowana w 1968 r. na Matki Boskiej Częstochowskiej), jej pierwszym przełożonym czyli Dyrektorem Prowincjalnym został ks. Błażej Marabotto. Akt Kapituły pozostał jednak na papierze z powodu trwania wojny, tak że dopiero w 1946 r. dokument pt. „Rescritto della S. Congregazione dei Religiosi n. 4966/46, 29 IX 1946” wprowadził postanowienia kapitulne w życie.

Siedzibą Prowincji Polskiej był przez długie lata Dom w Warszawie przy ul. Barskiej 4.

Dalszy Rozwój

W latach 1946 – 1998 notujemy dalszy rozwój terytorialny:

• w Zduńskiej Woli utworzenie Parafii przy kaplicy kolegialnej w roku 1948. Obecnie znajdują się tam 3 instytucje: Wyższe Seminarium Duchowne, Parafia św. Antoniego oraz od 1994 roku, w Henrykowie „Schronisko dla Bezdomnych im. ks. Franciszka Drzewieckiego” (beatyfikowanego w 1999 roku)
• w Łaźniewie utworzenie przy kaplicy sierocińca, Parafii św. Antoniego w roku 1950, gdzie dziś jest parafia i Zakład Opiekuńczo-Leczniczy im. ks. Abpa Bronisława Dąbrowskiego, Ośrodek dla Bezdomnych oraz Wyższe Seminarium Duchowne Księży Orionistów.
• w Kaliszu, Parafia Opatrzności Bożej (1952 r.) – druga placówka Zgromadzenia w Kaliszu

Od roku 1957 kolejno dochodzą:

• Malbork (1957 r.) – Parafia św. Jana Chrzciciela;
• Czułów k. Krakowa (1959 r.) – ośrodek duszpasterski;
• Warszawa Anin (1959 r.) – Nowicjat księży Orionistów
• Międzybrodzie Bialskie (1968 r.) – Dom Rekolekcyjno – Wypoczynkowy;
• Wołomin (1972 r.) – filia Parafii Matki Boskiej Częstochowskiej, obecnie Parafia św. Józefa Robotnika , przy której powstało w 1991 roku „Schronisko dla Bezdomnych” w Czarnej oraz w 1994 Hospicjum Opatrzności Bożej.
• Warszawa (1972 r.) – kościół rektoralny pw. Dzieciątka Jezus, a następnie od 1986 roku Parafia pw. św. ks. Alojzego Orione oraz od 1994 roku Dyrekcja Prowincjalna księży Orionistów.
• Rybna k. Krakowa (1973 r.) – Parafia pw. św. Kazimierza, z prowadzenia której zrezygnowano w 1998 roku;
• Lublin (1977 r.) – ośrodek dla studiujących orionistów;
• Zielenice k. Krakowa (1979 r.) – Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia NMP – Sanktuarium Maryjne;
• Rokitno k. Warszawy (1986 r.) – Sanktuarium Maryjne i Duszpasterstwo Parafialne;
• Brańszczyk (1992 r.) – Centrum Księdza Orione: Dom Emeryta, Dom Rekolekcyjny, Drabina Jakubowa, Rehabilitacja +; Dom Postulatu.

W sekretariacie Episkopatu Polski pracowali orioniści: śp. ks. Abp Bronisław Dąbrowski, śp. ks. Franciszek Gościński i śp. ks. Edward Sobieraj. Polscy Orioniści pracują również na Białorusi, we Włoszech, Anglii, Stanach Zjednoczonych, Indiach oraz na Ukrainie i Madagaskarze.

Dyrektorzy Prowincjalni od początku powstania Prowincji Polskiej:

• Ks. Błażej Marabotto (1940 – 1945)
• Ks. Włodzimierz Michalski (1947 – 1958; 1954/47)
• Ks. Antoni Miś (1958 – 1964)
• Ks. Antoni Szal (1964 – 1967)
• Ks. Stefan Batory (1967 – 1973)
• Ks. Józef Józefiak (1973 – 1979)
• Ks. Marian Kucha (1979 – 1985)
• Ks. Marian Kliś (1985 – 1988)
• Ks. Stanisław Pawlina (1988 – 1994)
• Ks. Tadeusz Szeszko (1994 – 1997)
• Ks. Marian Kliś (1997 – 2003)
• Ks. Władysław Kubiak (2003 – 2009)
• Ks. Antoni Wita (2009 – 2015)
• Ks. Krzysztof Baranowski (2015-2018)
• Ks. Krzysztof Miś (od 2018)

Opracowano na podstawie: „75 – lecie orionistów w Polsce” pod redakcją ks. B. Majdaka